Dehydratie (uitdroging) is de meest voorkomende vocht- en elektrolytstoornis bij ouderen, het risico op morbiditeit en mortaliteit is verhoogd.

Als gevolg van fysiologische veranderingen zijn ouderen extra kwetsbaar om gedehydreerd te raken dit wordt veroorzaakt door:

• Verandering in water- en zouthuishouding door ouder worden.
• Hoeveelheid totaal lichaamswater neemt af.
• Afname dorstprikkel.
• Verminderd vermogen van retentie water en zout door de verouderde nier.

Oorzaken van dehydratie

Niet ziektegebonden:

• Leeftijd > 80.
• Fysiologische veranderingen in de vochtregulatie.
• Fragiliteit.
• Eerdere toestand van dehydratie.

Ziektegebonden:

Algemeen:

• Het lijden aan > 4 aandoeningen (comorbiditeit).
• Infecties.
• Pijn e/o koorts.
• Wonden (w.o. decubitus).
• Bloedverlies.

Neurologisch:

• Motorische en ADL/HDL beperkingen (a.g.v. CVA of andere neurologische aandoening).
• Extrapiramidale aandoeningen (m. Parkinson) met tremoren en overmatige speekselvloed.
• Dementie.
• Sensorische en communicatieve beperkingen (verminderde visus verminderde chemosensorische activiteit, afasie).
• 
  

Psychiatrisch:

• Depressie.
• Angststoornis.
• Delirium.
• Psychose / schizofrenie.
• 
  

Cardiopulmonaal:

• Dyspneu (t.g.v. ischemische hartaandoeningen of COPD).
• Afgenomen inspanningstolerantie.
• 
  

Locomotorisch:

• Mobiliteitsstoornissen a.g.v. ernstige arthrose en/of arthritis.

Naast fysiologische factoren spelen ook andere oorzaken een rol in het ontstaan van dehydratie:

• Toenemende co morbiditeit.
• Infecties.
• Polyfarmacie.
• Cognitieve stoornissen.
• Omgevingsfactoren, vaker hitte periodes, afhankelijkheid, verminderde mobiliteit.

Een compleet overzicht van alle oorzaken en risicofactoren van dehydratie vind je in de onderstaande tabel.

Tabel van oorzaken dehydratie:

FTO  Yvette Hartsteen en Léontine Bollen 03-2020

Gastrointestinaal:

• Slikstoornissen.
• Anorexie.
• Braken.
• Diarree.
• 
  

Uropoëtisch:

• Incontinentie en ook angst voor incontinentie.
• Nierfunctieverlies.
• 
  

Metabool/endocrien:

• Ondervoeding.
• Toestand van hypercalciëmie.
• Diabetes mellitus.
• Diabetes insipidus.
• 
  

Iatrogeen:

• Polyfarmacie (specifieke aandacht voor gebruik van diuretica, laxantia, anticholinergica en psychofarmaca (bv. antidepressiva).
• Vocht-/zoutbeperking.
• Hoge eiwitinname.
• 
  

Sociaal:

• Vereenzaming.
• Zelfverwaarlozing.
• Gebrekkige of onvoldoende toegang tot drinken.
• Onvoldoende mantelzorg e/o professionele zorg thuis
• Institutionalisatie; onvoldoende e/o onvoldoende geïnstrueerd personeel
• 
  

Omgeving/klimaat:

• Winterseizoen (hogere kans op infecties).
• Zomerseizoen; perioden van hitte.

Pallialine.nl - richtlijn dehydratie

Naslagwerk en bronvermelding:

2020-03-09 Dehydratie.pptx  PowerPoint-presentatie