FTO Yvette Hartsteen en Léontine Bollen 03-2020
- Let op symptomen van dehydratie.
- Vaker vocht aanbieden, liever vaker kleinere hoeveelheden dan in 1 keer veel drinken.
- Vaker wegen.
- Voldoende vochtinname: minimaal 1700 ml/dag.
- Bij vochtbeperking (bij hart-/nierfalen) ook een minimale vochtinname afspreken.
- Bij hogere omgevingstemperatuur (hitteperioden), braken > 3x per dag, waterdunne diarree > 3x per dag of bij koorts > 2 dagen T > 38°C meer vochtinname nodig: 500 mL extra vocht/graad stijging van de koorts boven 38°C.
- Vooral minerale dranken drinken (bouillion, vers fruitsap, melk, sportdranken).
- (Tijdelijk) staken van medicatie zoals (lis/thiazide)diuretica, ACE/AT2-remmers, spironolacton.
Behandeling van dehydratie:
- Monitor RR, pols, temperatuur en urineproductie. Start een vochtlijst indien mogelijk.
- Behandel een eventuele oorzaak en/of pas omgevingsinvloeden aan.
- Stem het vochtbeleid af op geleide van gewicht, vocht inname, serum natrium en creatinine.
- Maak duidelijke afspraken over doel en duur van vochttoediening.
- De snelheid van vochtaanvulling is afhankelijk van snelheid van ontstaan van het tekort.
- Bij hypotensie/delier tekort snel aanvullen (binnen 24 uur).
Orale rehydratie heeft de voorkeur, indien mogelijk.
- Orale suppletie van natrium middels ORS opgelost in kraanwater. ORS bevat Na, K, citraat en glucose. De natriumconcentratie in de vrij beschikbare ORS producten zal circa 30-60 mmol/L zijn na oplossen conform bijsluiter (vaak in 1 kopje water 200 ml).
- NaCl 0,9% oraal is erg vies, veel te zout. Bevat 9 mg/ml natrium = 154 mmol/L.
Enteraal: via sonde → kraanwater of orale rehydratievloeistof (ORS) met natriumconcentraties van 30 of 60 mmol/L (bij tekort water en zout, bijv bij ernstige diarree).
- Voordeel: ook suppletie nutriënten mogelijk.
- Nadeel: bijwerkingen als aspiratie en diarree, sonde vaak ethisch niet verantwoord bij ernstige chronische aandoeningen.
Intraveneus in het ziekenhuis → overwegen bij ernstige hypertone of hypotone dehydratie (resp. watertekort en zouttekort) met bewustzijnsverlies. Dit geldt ook voor erg hoge of erg lage serumnatriumgehaltes (boven 155 mmol/L en onder 125 mmol/L).
Hypodermoclyse → is een patiëntvriendelijke, eenvoudige, doelmatige en veilige methode om in de geriatrie een (dreigende) lichte tot matige dehydratie te behandelen.
- Per infusieplaats 0,5 liter tot 1 liter. Indien meer dan 1 liter, dit verdelen over 2 locaties (bijv. beide bovenbenen). Max. 2 liter.
- Zelden lokale zwelling/pijn/hematoom als complicatie.
Hypodermoclyse uitvoering: zie deze pagina in het formularium (113).
Preventie van dehydratie:
Naslagwerk en bronvermelding: