Laboratoriumonderzoek:

- Bij stabiele instelling elke 3 maanden spiegel bepalen.

- De spiegel dient bepaald te worden 12 uur na de laatst ingenomen dosis.


Frequentie

Bepaling

Opmerking

1x 3 maanden

Nierfunctie:

  • Kreatinine
  • MDRD (eGFR/CKD-EPI)
  • Natrium

Medicatie spiegel:

  • Lithium

De spiegel dient bepaald te worden 12 uur na de laatst ingenomen dosis. Probeer dit tijdstip zo goed mogelijk te plannen met de prikdienst van DvU!

1x 6 maanden

Schildklier:

  • TSH-protocol ( bij afwijkend TSH wordt fT4 gemeten)
  • PTH
  • Calcium  
  • Albumine


Lithium onderhoudsprotocol

Lithium instelprotocol

Algemeen:

Werkingsmechanisme: grotendeels onbekend maar het werkt stemming stabiliserend.

Indicaties:


Lithiumcarbonaat is een zout dat veel lijkt en zich ook gedraagt zoals andere zouten in ons lichaam, zoals natrium en kalium. Als er verstoringen zijn in de vochtbalans in het lichaam zal dit ook invloed hebben op de lithiumspiegel.


Het wordt aanbevolen lithium 1x per dag voor de nacht te doseren, in verband met een gunstige uitwerking op de nierfunctie en minder risico’s op andere bijwerkingen. Meestal in de vorm van een tablet met gereguleerde afgifte. Lithiumcarbonaat zonder gereguleerde afgifte smaakt vies het is zout!


Lithium heeft een smalle therapeutische breedte en er is slechts een klein verschil tussen therapeutische en toxische concentraties. Daarom is het moment van bloedafname ontzettend belangrijk voor het bepalen van een betrouwbare spiegel. Een spiegel dient 12 uur (11 - 13 uur) na de laatste inname van het lithiumpreparaat afgenomen worden.


Meestal ligt de therapeutische spiegel tussen 0,4 en 0,8 mmol/l voor ouderen. Op geleide van het klinisch beeld kan de psychiater kiezen voor een hogere streefwaarde, tot maximaal 1,2 mmol/l. Een lithiumspiegel > 1,2 mmol/l is per definitie te hoog, bij een spiegel > 1,5 mmol/l ontstaan er intoxicatieverschijnselen. Bij sommige groepen patiënten, waaronder ouderen, kunnen intoxicatieverschijnselen al optreden bij lagere, therapeutische concentraties.


Bijwerkingen:

Interacties:

Geneesmiddelen die de nierfunctie beïnvloeden, zoals diuretica, NSAID’s, ACE-remmers, AT-II-antagonisten, en sommige antibiotica die de renale lithiumexcretie verlagen, verhogen de kans op een lithiumintoxicatie. Bij antibiotica gaat het vooral om veel voorgeschreven middelen zoals doxycycline, metronidazol, cotrimoxazol en trimethoprim. Corticosteroïden kunnen door verstoring van de elektrolyten balans verhoging van de lithium spiegel geven.


Alle factoren die de vocht balans beïnvloeden hebben invloed op de lithium spiegel:


Intoxicaties:

Het vaststellen van een lithiumintoxicatie is een diagnostische uitdaging. De eerste symptomen zijn vaak subtiel en daarmee lastig te herkennen. Bovendien kan somatische comorbiditeit, zoals vaak aanwezig bij ouderen, de intoxicatieverschijnselen maskeren.


Vroege verschijnselen zijn verminderde eetlust, misselijkheid, braken of diarree, bradycardie, vermoeidheid, spierzwakte, tremor, dysartrie, ataxie en een breed gangspoor. Late verschijnselen zijn verwardheid, agitatie, hyperreflexie, hypertonie, fasciculatie, nystagmus, insulten, bewustzijnsdaling en oligurie tot anurie.


Interacterende medicatie en acute dehydratie veroorzaken meestal een relatief acute lithiumintoxicatie.


Chronische lithiumintoxicatie kan ontstaan door een geleidelijke, al dan niet fysiologische achteruitgang van de nierfunctie, en verloopt vaak ernstiger.


Denk bij iedere lithiumgebruiker met verwardheid of neurologische verschijnselen aan een lithiumintoxicatie. Ouderen zijn het kwetsbaarste voor een intoxicatie ook bij therapeutische spiegels.


Wat doe je als er sprake is van een intoxicatie


index | laboratorium medicatie | laboratorium protocollair | farmacogenetisch laboratorium | biologisch laboratorium


pagina 617

Léontine Bollen 12-2019



INDEX


RICHTLIJNEN

LINKS

FTO

klik hier voor het geven van opmerkingen / aanvullingen

LABORATORIUM

MEDIMO

APOTHEEK & LOGISTIEK

Archipel formularium

https://verpleeghuisformularium.nl

klik hier voor zoek opdrachten