Anemie stroomschema en oorzaken overzicht
FTO Maggy van de Brand en Léontine Bollen 02-
Vastgestelde anemie (*)
mogelijk renaal bepaald
chronische
ziekte
ijzergebrek
hemoglobino-
pathie
vit.B12 /
foliumzuurtekort
hemolytische
anemie
mogelijk beenmerg
aandoening
eGFR <45
ml/min/1,73 m2
MCV ≤N
ferritine N, maar <100µg/l
ijzer <N
transferine >N
MCV <N
ferritine <N
BSE ≥N
MCV ≤N
ijzer <N
transferine ≤N
MCV ≥N
Vitamine B12 <N
en/of
foliumzuur <N
reticulocyten <N
LDH >N
Afwijkende
HbP-
rapportage laboratorium
reticulocyten >N
én
LDH >N
reticulocyten <N
én
leucocyten en/of
trombocyten
afwijkend
alle andere
combinaties
onvoldoende verklaring
geen conclusie (overleg met specialist)
alle genoemde bepalingen aangevraagd?
overweeg aan-
vragen van nog
niet uitgevoerde bepalingen
In alle gevallen: Hb, MCV, ferritine.
Bij vermoeden van vitamine B12 -
Bij vermoeden van anemie door (chronische) ziekte (***) ook: BSE, ijzer, transferrine, eGFR, leucocyten, trombocyten.
Bij verhoogd risico op dragerschap hemoglobinophatie (****) ook: Hb-
is er hevig menstrueel bloedverlies
geen aanvullend onderzoek
ijzergebrek (ijzer supletie)
nee
ja
nee
ja
Dit schema is van toepassing voor volwassen patiënten bij wie in het laboratorium een anemie is vastgesteld.
Afwijkend voedingspatroon (veganisme, deficiënte voeding bij overmatig alcohol gebruik), bekend potentieel opname probleem (inflamatoire darmziekte, maag-
Aandoening die een anemie door (chronische) ziekte tot gevolg kan hebben (infectie, maligniteit, chonische ziekte, nierfunctiestoornis, hematologische aandoening).
Zie risicogroepen in de hoofdtekst van de NHG standaard anemie.
*
**
***
****
Bron: NHG standaard anemie
MCV = Mean Corpuscular Volume; BSE = bezinkingssnelheit erythrocyten; eGFR = estimated glumerular filtration rate; HbP = hemoglobinepathie;
LDH = lactaatdehydrogenase; N = normaal bereik.
ferritine
N
maar
<100
µg/l
ferritine
>100
µg/l
andere verklaring
dan benoemd
Indeling
NHG standaard van 2014 heeft de morfologische indeling in micro-
Anamnese
Met het oog op een mogelijke ijzergebreksanemie: is er recent bloedverlies (plaats, ernst, recente bloeddonatie)?
Bij verdenking op anemie door vitamine B12-
Bij verdenking op anemie door een chronische ziekte of infectieziekte:
Heeft de patiënt een aandoening die een anemie door een chronische ziekte tot gevolg kan hebben, of heeft hij/zij de afgelopen maand een infectieziekte doorgemaakt?
Bij verdenking op hemoglobineopathieën:
Bij verdenking op hematologische aandoening:
Laboratorium:
Doe bepaling van MCV en ferritine
Bron: NHG standaard anemie
Anemie achtergrond informatie
Anemie
Anemie medicatie
2x per week 200 mg. Na normalisatie van het Hb nog 2-
Dosering + opmerkingen
IJzer preparaat
Geneesmiddelnaam
Bij het voorkomen van een foliumzuurtekort is de dosering doorgaans 0,25 tot 0,5 mg foliumzuur per dag. Voor de behandeling van een foliumzuurtekort is dit 0,5 tot 1 mg foliumzuur per dag. Als de symptomen verdwijnen, is 0,25 tot 0,5 mg per dag gebruikelijk als onderhoudsdosering. De maximale dosering foliumzuurtabletten is 1 mg foliumzuur, verdeeld over twee doses. Controleer het Hb na 4 weken en na 8 tot 10 weken na het begin van de behandeling. Na normalisatie van het Hb-
Na vaststellen deficiëntie en starten behandeling, geen lab onderzoek meer doen naar foliumzuur spiegel!
1× per dag 1 tablet van 1 mg. Controleer het Hb na 4 weken en na 8 tot 10 weken na het begin van de behandeling. Na normalisatie van het Hb-
Na vaststellen deficiëntie en starten behandeling, geen lab onderzoek meer doen naar vit.B12 spiegel!
Bij ernstige anemie of indien tabletten B12 niet mogelijk zijn. Begin dosering 10 injecties van 1000 μg met interval van minimaal 3 dagen. Onderhoudsdosering 1000 μg een maal per 2 maanden.
Na vaststellen deficiëntie en starten behandeling, geen lab onderzoek meer doen naar vit.B12 spiegel!
Dosering + opmerkingen
Foliumzuur
Geneesmiddelnaam
Dosering + opmerkingen
Vitamine B12
Geneesmiddelnaam
“Rotor vitamine C” kiezen in Medimo. 2x per week 250 mg (in combinatie met ferrofumaraat) zodat ijzer beter kan worden opgenomen. Patiënten met maagklachten kunnen vitamine C beter niet gebruiken!
Behandeling van megaloblastaire anemie met foliumzuur, mag pas worden ingesteld als vitamine B12-
Behandeling ijzergebrek anemie:
Naslagwerk en bronvermelding:
NHG standaard -
Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde -
Behandeling megaloblastaire anemie:
index | bloed/intern | anemie | thiaminegebrek | refeedingsyndroom | kalium tekort | vitamine D tekort | vitamines | START-
pagina 276