agitatie agressie 165

Acute agitatie / agressie bij dementie

Maggy van den Brand FTO 07-2021

1-2dd 0,5mg, max . 2 dd 3mg. Niet bij Parkinson(isme) en Lewy Body dementie! Toedienen bij hallucinaties of wanen

Volwassenen:

Oraal: 1-9 mg/dag in 1-3 doses. Bij aanhoudende agitatie kan de dosis elke 2-4 uur stapsgewijs worden aanpast tot max. 9 mg/dag.

Intramusculair: 1-9 mg. Bij aanhoudende agitatie kan de dosis elke 2-4 uur stapsgewijs worden aanpast tot max. 9 mg/dag.

Ouderen:

Startdosering halveren. Afhankelijk van respons geleidelijk ophogen. Max. 5-6 mg/dag, tenzij patiënten eerder hogere doses hebben verdragen.

Vloeibaar: 1 druppel Haloperidol drank bevat 0,1 mg haloperidol. Zie verder ook de tekst rechts boven in het gele vak!

Lorazepam (injectie vloeistof)

Inj opl. 1 ml= 4mg. Voor een snelle werking: 1mg im. Proportioneel toedienen; 1/ oraal, 2/ gemaskeerd, 3/ hulp familie, of bekende voor patiënt 4/ i.m. toedienen onder dwang. Zie ook de tekst rechts boven in het gele vak.

Geneesmiddelnaam

Dosering + opmerkingen

Acute noodzaak stap 1

Geneesmiddelnaam

Dosering + opmerkingen

Acute noodzaak stap 2 bij agressie en psychose

Indien je psychofarmaca voorschrijft die qua indicatie, soort, dosering of duur buiten de geldende richtlijnen vallen, is er volgens de Wet Zorg en Dwang (WZD) sprake van onvrijwillige zorg (OVZ) met een stappenplan. Deze onvrijwillige zorg dient als zodanig te worden geregistreerd in het dossier (tabblad juridisch binnen Ysis), in het multidisciplinaire behandelplan én in het recept (OVZ stap…, indicatie…)

Geneesmiddelnaam

Dosering + opmerkingen

Chronische agitatie en/of agressie

Haloperidol

1-2dd 0,5mg, max . 2 dd 3mg. Niet bij Parkinson(isme) en Lewy Body dementie!

Volwassenen:

Oraal: 1-10 mg/dag in 1-3 doses. Bij aanhoudende agitatie kan de dosis elke 2-4 uur stapsgewijs worden aanpast tot max. 10 mg/dag.

Intramusculair: 1-10 mg. Bij aanhoudende agitatie kan de dosis elke 2-4 uur stapsgewijs worden aanpast tot max. 10 mg/dag.

Ouderen:

Startdosering halveren. Afhankelijk van respons geleidelijk ophogen. Max. 5-6 mg/dag, tenzij patiënten eerder hogere doses hebben verdragen.

Afbouwen binnen 3 maanden, na 2x afbouw mag je het chronisch geven.

Vloeibaar: 1 druppel haloperidol drank bevat 0,1 mg haloperidol.

Quetiapine

Als alternatief bij extra piramidale stoornissen; dosering. In principe buiten de richtlijn; maar heeft goed effect, mogelijk door het sederende effect. Een lage dosis kan al sederend werken. Starten met 12.5mg 1-2dd. Op titreren tot 300mg. Kan gestart worden op zn., bij vaker toedienen dan op vast zetten.

Risperidon

1-2dd 0,5mg, max . 2 dd 3mg. Niet bij Parkinson(isme) en Lewy Body. Kortdurende toepassing (max 1 week). Dosisaanpassing bij MDRD < 50 ml/min is vereist.

Citalopram

1dd 10mg start, ophogen na 2 weken, streefdosering 1dd 20mg, max 1dd 40mg. Druppels: 20% lager doseren (8mg druppels i.p.v. 10mg tab en 16mg druppels i.p.v. 20mg tablet). Afbouwen na 6 maanden 10 mg per 3 maanden. Zie lab onderzoek (621). Denk ook aan ECG i.v.m. risico op QT-verlenging. Bij vrouwen is de normaalwaarde van het gecorrigeerde QT-interval korter dan 450. Voor mannen geldt de iets kortere waarde van 440.

Let op: In principe is subcutane of intramusculaire medicatie i.v.m. agressie een contra-indicatie voor reguliere PG, behalve indien het een patiënt betreft die zich niet hevig verzet tegen deze procedure. Het s.c. of i.m. toedienen van medicatie bij agressie is een risicovolle en voorbehouden handeling en kan alleen plaatsvinden door daartoe specifiek geschoolde medewerkers, of de-escalerend interventieteam (zoals aanwezig op kenniscentrum Landrijt), of i.s.m. politie.

valt buiten de richtlijn

≤ 3mg valt binnen de richtlijn

valt buiten de richtlijn

≤ 3mg valt binnen de richtlijn

valt binnen de richtlijn

Naslagwerk en bronvermelding:

Neuropsychiatrische gevolgen na NAH bij volwassenen.

Geneesmiddelen Bulletin - Geneesmiddelen en het lange QT-interval

Richtlijn psychofarmaca doseringen Versenso - Doseringstabel (PDF)

Formularium - Equivalentdosering benzodiazepine (514)

Formularium - Psychofarmaca overzicht (173)

Formularium - Psychiatrisch onderzoek (174)

NHG standaard - Dementie

Verenso richtlijn - Probleemgedrag bij dementie De richtlijn “Probleemgedrag bij dementie” van Verenso biedt een handreiking voor verantwoord verpleeghuisgeneeskundig handelen op het gebied van probleemgedrag bij verpleeghuispatiënten met dementie.

Clozapinepluswerkgroep.nl - Clozapinepluswerkgroep. De werkgroep heeft een richtlijn geschreven voor de behandeling met clozapine.

GGZ richtlijn - Psychotische stoornissen, schizofrenie