informatie pneumonie 074

Achtergrond informatie pneumonie

Onder een lage luchtweginfectie vallen in deze richtlijn alle infecties van de luchtwegen onder het niveau van de stembanden, zoals tracheïtis, acute bronchitis en pneumonie.

Een ernstige luchtweginfectie wordt in deze richtlijn gedefinieerd als een (vermoedelijke) pneumonie of een lage luchtweginfectie met kans op een gecompliceerd beloop, zoals een langdurig beloop, ziekenhuisopname of overlijden.

FTO Valentina Baránova 01-2020

Statistiek

De incidentie van pneumonie lag tussen 2009 en 2012 in verpleeghuizen in Nederland rond de 3 à 4 per 1000 bewonerweken. In internationale studies varieerde de incidentie van pneumonie in verpleeghuizen tussen 2-33 per 1000 bewonerweken .
De prevalentie van lage luchtweginfecties bij verpleeghuispatiënten in Nederland lag tussen 2010-2014 rond de 1 à 2%, internationaal- 0.3-6%.
Risicofactoren, geassocieerd met een lage luchtweginfectie bij (kwetsbare) ouderen zijn leeftijd, mannelijk geslacht, dysfagie, longziekten/COPD, hartziekten/hartfalen en roken.
De mortaliteit na 14 dagen bij Nederlandse verpleeghuispatiënten met dementie en met een pneumonie varieert tussen circa 40-100% afhankelijk van de ernst van de pneumonie.
Indien werd behandeld met antibiotica daalde mortaliteit tot 30% (na 30 dagen).
De mortaliteit van Nederlandse oudere patiënten (≥65 jaar) met een pneumonie in de eerste lijn bedraagt 3,5%.

Diagnostiek bij een pneumonie

Alarmsymptomen bij ouderen:

Ernstig ziek-zijn (koorts, tachypneu en/of verwardheid of sufheid),
Alarmsymptomen: “hypotensie en desaturatie”,
Ernstige dyspneu,
Hemoptoë,
Pijn vastzittend aan de ademhaling,
Leeftijd > 75 jaar.

Waarschijnlijkheidsdiagnose pneumonie:

patiënten met acuut hoesten én:

Kenmerken van ernstig ziek-zijn zoals tachypnoe, tachycardie, hypotensie (SBD < 90, DBD < 60 mmHg) of verwardheid;
Matig ziek-zijn en;
Eenzijdige auscultatoire afwijkingen (afwezigheid hiervan sluit een pneumonie niet uit);
CRP > 100 mg/l bij matig zieke volwassene; CRP < 20 mg/l sluit een pneumonie vrijwel uit. Bij CRP 20 tot 100 mg/l zijn klinisch beeld alsmede aanwezigheid van risicofactoren bepalend;
Een infiltraat op X-thorax;
Beloop > 7 dagen met koorts en hoesten (zonder afwijkingen bij lichamelijk onderzoek).
Tachypneu (≥25/pm), tachycardie (≥100 pm), koorts (≥38,0°C), CRP>60.

Andere risicofactoren voor een gecompliceerd beloop:

Leeftijd < 3 maanden of > 75 jaar;
Relevante comorbiditeit (bij kinderen vooral hart- en longaandoeningen, behoudens astma; bij volwassenen vooral hartfalen, ernstiger vormen van COPD, diabetes mellitus, vooral bij insulinegebruik, neurologische aandoeningen, ernstige nierinsufficiëntie, gestoorde afweer).

Bron: NHG standaard - acuut hoesten (aangepast voor ouderen in het verpleeghuis)

Verenso - Lage luchtweginfecties

2020-01-13 Lage Luchtweginfecties.pptx FTO presentatie

Lage luchtweginfectie: pneumonie of bronchitis

Ontsteking van het slijmvlies in de luchtwegen.
Meestal bacterieel: pneumokokken.
Soms viraal: 37%
Andere verwekkers zijn influenza, covid 19, adenovirus, H. influenza B, legionella, MERS, mycoplasma pneumoniae, Psittacose, q-koorts, rs-virus, tuberculose, vogelgriep, kinkhoest

Risicofactoren:

Risicofactoren geassocieerd met een lage luchtweginfectie bij (kwetsbare) ouderen zijn:

leeftijd, mannelijk geslacht, dysfagie, longziekten/COPD, hartziekten/hartfalen en roken.

2024-09-09 Pneumonie.pptx FTO presentatie

Onderzoek laat zien dat het gebruik van oraal of parenteraal morfine en codeïne een effect heeft op dyspnoe. Naar het effect van andere opioïden, zoals fentanyl, oxycodon en hydromorfon, is te weinig onderzoek verricht. Er kunnen geen uitspraken gedaan worden over de effectiviteit. Verneveling van morfine of furosemide is niet effectief.

Met morfine kan gestart worden wanneer luchtwegmedicatie (zoals luchtwegverwijders en corticosteroïden voorgeschreven in adequate doseringen) geen verlichting van de kortademigheid meer geeft en zo mogelijk comorbiditeit (bijv. hartfalen) als oorzaak van de kortademigheid is uitgesloten en/of behandeld.

De luchtwegmedicatie wordt daarbij gecontinueerd. Proportioneel toegediende opioïden geven geen versnelling van het overlijden bij mensen met ernstig COPD! Terughoudendheid bij het starten van morfine is dan ook niet nodig en leidt enkel tot een sterke verslechtering van de kwaliteit van leven door de ervaren ernstige kortademigheid. Er dient gelet te worden op eventuele bijwerkingen en deze behoren adequaat behandeld te worden.

Bron: Oncoline (onder het hoofdstuk dyspneu)

Achtergrond informatie morfinegebruik bij dyspneu: