Lage luchtweginfecties (pneumonie)

Zie voor het bepalen of er gestart moet worden met antibiotica bij hoesten als hoofdklacht het stroomdiagram “acuut hoesten” en bij koorts en/of delier als hoofdklacht het stroomdiagram “koorts en/of delier”. Voor achtergrond informatie over lage luchtweginfecties zie deze pagina (074)



FTO N. Manders 09-2024


Bron: Verenso - Lage luchtweginfecties


Stroomdiagram lage luchtweg infecties (pneumonie) ingangsklacht “acuut hoesten”

Tachycardie ≥ 100bpm




SBD ≤ 90 mmHg,


Hypotensie =

DBD ≤ 60 mmHg

Koorts ≥ 38,0°C

Tachypnoe ≥ 25ah/min

Bron: Verenso - Lage luchtweginfecties


Deze Verenso richtlijn is bedoeld voor oudere patiënten in verpleeghuizen.


(*) Geen duur van klachten toegevoegd, zoals in NHG standaard omdat kwetsbare ouderen eerder gezien (dienen te) worden.


(**) Klinische indruk arts, rekening houdend met ernst ziekte verschijnselen, waaronder dyspnoe, tachycardie, hypotensie en lage saturatie.


(+) Klinisch oordeel arts doorslaggevend. (als een patiënt kort na het ontstaan van de ziekte verschijnselen wordt gezien (<3 dagen) kan het CRP nog stijgende zijn.)


(#) Waarschijnlijkheidsdiagnose “lage luchtweginfecties” alleen gerechtvaardigd, indien er sterke verdenking is op infectieuze oorzaak en geen ander focus gevonden kan worden.

acuut hoesten (*)

CRP meten

Expectatief, actief vervolgen, z.n.

revisie (+)

Geen LLWI,

andere diagnose

Ernstig zieke

Patiënt (**)

Systemische verschijnselen: koorts,tachycardie, hypotensie, delier

Nieuwe, eenzijdige ausculatoire afwijkingen

Start AB, maar sluit andere oorzaken uit, in het bijzonder bij afwezigheid van koorts (#)

Luchtweggerelateerde verschijnselen: tachypneu, dyspnoe

Ja

Ja

>60

Nee

<20

20-60

Nee

Start antibiotica

Matig zieke

Patiënt (**)

Nieuwe, eenzijdige ausculatoire afwijkingen

Stroomdiagram lage luchtweg infecties (pneumonie) ingangsklacht “koorts en/of delier”

Deze Verenso richtlijn is bedoeld voor oudere patiënten in verpleeghuizen.


(*) Geen duur van klachten toegevoegd, zoals in NHG standaard omdat kwetsbare ouderen eerder gezien (dienen te) worden.


(**) Klinische indruk arts, rekening houdend met ernst ziekte verschijnselen, waaronder dyspnoe, tachycardie, hypotensie en lage saturatie.


(+) Klinisch oordeel arts doorslaggevend. (als een patiënt kort na het ontstaan van de ziekte verschijnselen wordt gezien (<3 dagen) kan het CRP nog stijgende zijn.)


(#) Waarschijnlijkheidsdiagnose “lage luchtweginfecties” alleen gerechtvaardigd, indien er sterke verdenking is op infectieuze oorzaak en geen ander focus gevonden kan worden.

Tachycardie ≥ 100bpm




SBD ≤ 90 mmHg,


DBD ≤ 60 mmHg

Koorts ≥ 38,0°C

Tachypnoe ≥ 25ah/min

Hypotensie =

Bron: Verenso - Lage luchtweginfecties


koorts en/of

delier (*)

Matig zieke

patiënt (**)

Ja

Nee

<20

>60

20-60

Tachypneu

Ja

Nee

Nee

Nee

Ja

Nee

Ja

Nieuwe, eenzijdige ausculatoire afwijkingen

Nieuwe, eenzijdige ausculatoire afwijkingen

Start AB, maar sluit

andere oorzaken uit,

in het bijzonder bij afwezigheid van

koorts (#)

Expectatief, actief vervolgen, z.n.

revisie (+)

Geen LLWI, andere

diagnose

Start antibiotica

Start AB, maar sluit

andere oorzaken uit,

in het bijzonder bij afwezigheid van

koorts (#)

CRP meten

Ernstig zieke

patiënt (**)

Tachypneu

Nieuwe, eenzijdige ausculatoire afwijkingen

Ja

Medicamenteuze behandeling lage luchtweginfecties (pneumonie) volgens het formularium

Amoxicilline+clavulaanzuur tabl./susp.

3 dd 625 mg tab. of 3 dd 10 ml susp. 250/62,5 mg / 5 ml (100 ml flacon) als moet worden gemalen, gedurende 5 dagen. Bij traag herstel; 7 dagen behandeling. Versterkt de werking van acenocoumarol of fenprocoumon.



Deze medicatie zit ook in de werkvoorraad

Geneesmiddelnaam

Dosering + opmerkingen

1e keuze bij pneumonie (met onbekende verwekker):



Ciprofloxacine tab./susp.

Voeg ciprofloxacine toe 2 dd 500 mg per os gedurende 7 dagen of overweeg in te sturen naar het ziekenhuis. Versterkt de werking van acenocoumarol of fenprocoumon.

Geneesmiddelnaam

Dosering + opmerkingen

Bij onvoldoende verbetering van pneumonie na 48 uur toevoegen:



Geneesmiddelnaam

Dosering + opmerkingen

Aspiratiepneumonie:



Ceftriaxon injectie +


Lidocaïne

Indien orale intake niet mogelijk is 1 dd 1000 mg i.m. gedurende 5 dagen, LET OP! Altijd oplossen in 3,5ml lidocaïne 1%, zodat een totaal oplossing van 3,8 ml wordt verkregen. Zonder lidocaïne is dit zeer pijnlijk. Diep intra-musculair in een grote spier toedienen. Versterkt de werking van acenocoumarol of fenprocoumon.

Indien mogelijk, switch dan naar oraal; amoxicilline+calvulaanzuur.

Co-Trimoxazol

2 dd 960 mg per os, gedurende 7 dagen. Versterkt de werking van acenocoumarol of fenprocoumon.

Geneesmiddelnaam

Dosering + opmerkingen

2e keuze bij pneumonie (met onbekende verwekker):



Amoxicilline+clavulaanzuur tabl./susp.

3 dd 625 mg tab. of 3 dd 10 ml susp. 250/62,5 mg / 5 ml (100 ml flacon) als moet worden gemalen, gedurende 7 dagen. Versterkt de werking van acenocoumarol of fenprocoumon.



Indien orale intake niet mogelijk is 1 dd 1000 mg i.m. gedurende 5 dagen, LET OP! altijd oplossen in 3,5 ml lidocaïne 1%, zodat een totaal oplossing van 3,8 ml wordt verkregen. Zonder lidocaïne is dit zeer pijnlijk. Diep intra-musculair in een grote spier toedienen. Versterkt de werking van acenocoumarol of fenprocoumon.

Indien mogelijk, switch dan naar oraal; amoxicilline+calvulaanzuur.

Clindamycine

3 dd 600 mg per os gedurende 7 dagen. Versterkt de werking van acenocoumarol of fenprocoumon.

Geneesmiddelnaam

Dosering + opmerkingen

Bij onvoldoende verbetering van een aspiratiepneumonie na 48 uur toevoegen:



Ceftriaxon injectie +


Lidocaïne

w

w

w

w

w

w

w

Ondersteunende maatregelen bij lage luchtweginfecties



Morfine


Starten met 6x daags 2,5-5 mg morfine via venflon i.m. of s.c.. Bij nierfunctiestoornis kan actieve metaboliet stapelen.

Denk aan toevoegen Movicolon of lactulose!



Geneesmiddelnaam

Dosering + opmerkingen

Gevoel van benauwdheid behandelen:




Zie ook voor de ondersteunende maatregelen bij de meest voorkomende symptomen van lage luchtweginfectie bij kwetsbare ouderen (kortademigheid, hoesten, droge mond, verminderde  intake van vocht en voeding, pijn, uitdroging, obstipatie, delier, en koorts) FTO’s Archipel en de richtlijnen van Pallialine. Voor pijn wordt tevens verwezen naar de Verenso-richtlijn Pijn bij ouderen en voor delier naar de NVKG-richtlijn Delier.


Bron: Verenso - Lage luchtweginfecties


LET OP! 2) Bij het geven van een kleine dosis morfine 5 mg (=0,5 ml) via een venflon naaldje, blijft een substantiële hoeveelheid achter in de ruimte van de venflonnaald. Van de 0,5 ml blijft (alleen) bij de eerste gift 0,22 ml in de venflon achter en komt dus maar 0,38 ml (=3,8 mg) subcutaan. Dit is op te lossen door eerste gift altijd hoger te doseren (bijvoorbeeld 10 mg = 1 ml) er komt dan 0,78 ml (=7,8 mg) subcutaan.

LET OP! 1) Altijd voorschrijven in milliliters in Medimo! Zie hier de afspraken die we gemaakt hebben in de vakgroep (800).

Lactulose

Macrogol (Movicolon™)


1-2 dd 15-30 ml (dag 1-3 30 ml), werkzaam na 1-2 dagen. (Nadeel: het plakt en heeft geen voorkeur bij diabeten).

1 dd 1-2 sachets, werkzaam na 1-2 dagen. (Nadeel; veel patiënten vinden de oplossing vies smaken, dit kan voorkomen worden door de oplossing met siroop op smaak te brengen).

Geneesmiddelnaam

Dosering + opmerkingen

Toevoegen bij opiaten om obstipatie te voorkomen



Zuurstof therapie:

Naslagwerk en bronvermelding:

Formularium - COVID-19 (078)

Formularium - START-STOPP criteria tractus respiratorius (083)

Ephor / Expertisecentrum PHarmacotherapie bij OudeRen - Ephor is er voor te zorgen dat de oude patiënt beter farmacotherapeutisch wordt behandeld.

Verenso - Lage luchtweginfecties

NHG standaard - Acuut hoesten

NHG standaard - Astma bij volwassenen

NHG standaard - COPD

Als COPD-patiënt hoofdpijn aangeeft of suf wordt onder zuurstofsuppletie: vraag dan aan de zorg om onmiddellijk te overleggen met arts i.v.m. kans op hypercapnie!

*

w

w

w

2020-01-13 Lage Luchtweginfecties.pptx FTO presentatie

2024-09-09 Pneumonie.pptx FTO presentatie

pagina 073

index | tr.respiratorius | astma | COPD | exacerbatie COPD | lage luchtweginfecties (pneumonie) | achtergrond informatie pneumonie | COVID-19 | influenza | START-STOPP criteria

Het verschil in kwaliteit van zuurstof tussen een concentrator en flessengas


LINKS

FTO

MEDIMO

APOTHEEK & LOGISTIEK

RICHTLIJNEN

LABORATORIUM

INDEX

verpleeghuisformularium

= werkvoorraad X

https://verpleeghuisformularium.nl

Versie 25-04-2025 (versie 12.37)

G.T.R. Van Laere, arts

klik hier voor het geven van opmerkingen / aanvullingen

w