Motorische symptomen:
- Bradykinesie
- Hypokinesie
- Rigiditeit
- Rusttremor
- Houding- en balansstoornissen
- Freezing
- Moeite met verandering van beweging
- Start-stop-problemen
- Vallen
- Micrografie
- Maskergelaat
- Moeilijk slikken en spreken
Eerste symptomen zijn meestal motorisch.
Klachten beginnen unilateraal maar kunnen later ook aan de andere zijde optreden.
Onderscheid tussen tremordominant type waarbij een (rust)tremor op de voorgrond staat, en postural imbalance and gait disorder type waarbij houdings-, balans- en loopstoornissen op de voorgrond staan.
Symptomen later stadium: autonome functiestoornissen en cognitieve veranderingen.
Tijdens het verloop van de ziekte worden ook andere dan de dopaminerge neuronen aangetast, waardoor gebrek aan andere transmitters als serotonine, adrenaline en acetylcholine.
Autonome dysfunctie
- Orthostatische hypotensie
- Verlies van evenwicht en vallen
- Obstipatie
- Blaas- en seksuele klachten
- Overmatige speekselvloed (sialorroe)
- Gestoorde of afwezige reukzin (> 70%)
Cognitieve veranderingen
- Dementie: 40-70%
- psychotische verschijnselen
- Depressie 70%
- Slaapstoornissen, met name in REM-slaap
- Vermoeidheid
- Concentratieproblemen
- Cognitieve problemen
- Moeite met plannen van handelingen, impulsiviteit of initiatiefloosheid
Zie voor hulpmiddel van registratie behandeling: medicatie effect bij Parkinson (152).
armen stijf bij de elleboog en pols
korte schuifelende stapjes
Verminderde zwaai beweging van de armen bij het lopen
lichte flexie van de heup en knieen,
Maggy van den Brand en Léontine Bollen FTO 09-2019
Naslagwerk en bronvermelding:
snijvlak van de middenhersenen waar de substantia nigra zichtbaar is
verminderde substantia nigra zoals men ziet bij bij M. Parkinson
Classificatie Parkinson volgens Hoehn en Yahr (H&Y):
De ziekte-ernst wordt vaak ingedeeld volgens de classificatie van Hoehn en Yahr. Deze classificatie is slechts een grove indeling, waarbij met name in stadium 1 een grote spreiding bestaat. Bovendien kunnen patiënten afhankelijk van hun on- en off-fase in meerdere stadia worden ingedeeld (bijvoorbeeld tijdens de on-fase in stadium 2 en in de off-fase in stadium 4 van de Hoehn en Yahr-classificatie).
Indeling naar fasen volgens NHG-Standaard
Vroege of ongecompliceerde fase: uni- of bilateraal beeld zonder evenwichtsstoornissen
Gecompliceerde fase: bilateraal beeld met evenwichtsstoornissen en functiebeperkingen maar nog wel in staat om zelfstandig te lopen
Eindfase: rolstoelafhankelijk of lopen is alleen met hulp mogelijk.
Een parkinsonpatiënt leeft enkele jaren korter dan een gezond persoon, maar de kwaliteit van leven is in de laatste fase zeer slecht.
Stadium
|
Klinisch beeld
|
I
|
Unilateraal beeld.
|
II
|
Bilateraal beeld zonder evenwichtsstoornissen.
|
III
|
Bilateraal beeld met evenwichtsstoornissen, fysiek onafhankelijk.
|
IV
|
Bilateraal beeld met evenwichtsstoornissen, de patiënt heeft dagelijks hulp nodig (deze populatie zien we in het verpleeghuis).
|
V
|
Zonder hulp volledig bed- of rolstoelgebonden.
|